Onderga je binnenkort een knieoperatie?

Op deze pagina legt Sebastiaan, één van onze kinesisten, je uit hoe je jezelf zo goed mogelijk voorbereid op de ingreep.

"Hoe beter je de operatie ingaat, hoe beter je eruit komt!" 

Tref de nodige voorbereidingen

Zorg voor twee krukken en makkelijk zittende gesloten schoenen na de ingreep. Zorg ervoor dat jouw woning veilig is door de kans op struikelen of uitglijden te minimaliseren (verwijder hinderend meubilair, losliggende draden en tapijten). Traplopen kort na de ingreep gaat moeizaam waardoor een tijdelijk ziekenhuisbed in jouw woning het leven makkelijker kan maken. Je kan eveneens overwegen beroep te doen op thuiszorg. Neem telefonisch contact met ons op en wij verwijzen je graag door naar een verpleegkundige bij jouw in de buurt.

In de weken na jouw ingreep zal je minder mobiel zijn. Wij adviseren je om je been vaak gestrekt in hoogstand te positioneren en de knie koel te houden doormiddel van een Hilotherm koeltoestel, op deze wijze wordt de zwelling verminderd. Het voordeel van een Hilotherm koeltoestel is dat het voor een constante koeling zorgt en dus gedurende lange periodes op de knie aangebracht kan worden (in tegenstelling tot een ice-pack).

Om verstijving van het gewricht te voorkomen is het belangrijk dat je kort na de operatie start met het bewegen van je knie. Hiervoor wordt een toestel van Constante Passieve Mobilisatie aanbevolen. Dit soort toestel laat toe je gewricht passief te mobiliseren waarbij je zelf het aantal bewegingsgraden progressief doet toenemen op geleide van de pijn. Op korte termijn vertoont dit toestel een positief effect op zowel de beweeglijkheid van de knie als de wondheling.

Preoperatieve oefeningen

Inactiviteit versnelt het verlies aan spierkracht, daarom is het belangrijk de spieren rondom de knie preoperatief te versterken. Uit onderzoek blijkt een preoperatief oefenprogramma postoperatief resulteert in minder pijn en een betere kniefunctie. Idealiter wordt 4 weken voor de ingreep een programma opgestart samen met de kinesitherapeut om zowel de algemene conditie als de beweeglijkheid en spierkracht van de knie te optimaliseren. 

Voorbereidend programma:

• 10-45min/dag uithoudingstraining met hometrainer aan een lichte tot matige intensiteit (40-70% van de maximale hartslag) 
• Spierversterkende oefeningen van de quadriceps, hamstrings, gastrocnemius en abductoren
• Stretching quadriceps en hamstrings
• Patiënteneducatie met kinesitherapeut:

•Aanleren van lopen met krukken
• Aanleren van traplopen
• Aanleren van transfers (in-uit bed, in-uit auto)

TIP: Rookstop bevordert het herstel en vermindert het risico op complicaties.

Wat na de operatie? 

Start het revalidatieproces in het ziekenhuis
De dag volgend op je operatie wordt onmiddellijk gestart met de revalidatie. Met behulp van een looprek of krukken en onder begeleiding wordt je uit bed gehaald om jouw eerste stappen met de nieuwe knieprothese te zetten. Om de bloedcirculatie te stimuleren en de vorming van bloedklonters en verdere zwelling te voorkomen wordt je aangemoedigd circulatieoefeningen met de voet uit te voeren. Tijdens je verdere hospitalisatie zal de kinesitherapeut je helpen om de beweeglijkheid van de knie te bevorderen door middel van zachte mobilisaties binnen de pijngrens. Naast het plooien is ook het volledig kunnen strekken van de knie uitermate belangrijk. Probeer in rust de knie zo veel mogelijk te strekken om flexiecontracturen te voorkomen. Verder zal de ergotherapeut je helpen bij het aanleren van de beste methode om je dagelijkse activiteiten veilig en zelfstandig te hervatten.

Wat na het ontslag in het ziekenhuis?

Revalidatie thuis

Onmiddellijk na je ontslag uit het ziekenhuis wordt de revalidatie thuis voortgezet onder begeleiding van jouw kinesitherapeut. De rol van de kinesitherapeut bestaat erin je beweeglijkheid te herstellen en de spieren rondom je knie te versterken om aan functionaliteit te herwinnen. Beweeglijkheid wordt geleidelijk aan opgebouwd om overbelasting van de knie te voorkomen. 

In combinatie met de oefeningen die je met de kinesitherapeut zal doen kan je de beweeglijkheid verder bevorderen door het gebruik van een CPM toestel. In deze video leg ik uit hoe je zo’n toestel precies gebruikt.

Naast het herstel van de beweeglijkheid is een goede neuromusculaire controle van de quadriceps en de hamstrings essentieel alvorens over te gaan tot krachttraining. Rust na elke oefensessie uit met de knie in hoogstand, gekoeld met een Hilotherm koeltoestel.

Terug actief bewegen

Fietsen op een hometrainer is mogelijk vanaf het moment dat de knie 100-110° kan plooien. Start kort fietsen gedurende maximaal 5 minuten en zonder enige weerstand. Na 2-3 maanden wordt gestart met een progressief fietsschema op de hometrainer dat zowel goed is voor de beweeglijkheid van de knie als voor de spierkracht. Ook hier is het nog steeds belangrijk om de knie na elke oefensessie in hoogstand en gekoeld te laten rusten. Opnieuw sporten is mogelijk vanaf maand 6 mits de volledige beweeglijkheid van de knie is hersteld, er geen pijn of zwelling meer is tijdens en/of na het sporten en er voldoende aan kniestabiliteit en -kracht is herwonnen. Dergelijke beslissing dient altijd in overleg met je chirurg, huisarts of kinesitherapeut te worden genomen. 

Hulpmiddelen

Zoals ik op deze pagina aanhaalde kunnen de juiste hulpmiddelen ervoor zorgen dat je sneller en beter revalideert. Om je op weg te helpen lijst ik hieronder nog eens de belangrijkste hulpmiddelen op:

• Krukken
• Active K knie
• Hilotherm knie
• Hometrainer met ROM pedaal
• Hoog laag elektrisch ziekenhuisbed

Ikzelf of één van mijn collega kinesisten komen de toestellen persoonlijk bij jouw thuis bezorgen. Hierbij geven we ook nog een woordje uitleg en tips voor een goed gebruikt mee.